Khác với hở van tim 2 lá, 3 lá, hở van động mạch chủ mức 1/4 vẫn có thể gây nguy hiểm cho người bệnh có triệu chứng đau thắt ngực, khó thở hoặc thất trái bị giãn. Cùng Icare-Plus tìm hiểu về bệnh Hở Van Động Mạch Chủ 1 4 để hiểu những nguy hiểm “rình rập” do căn bệnh này gây ra.
Hở van động mạch chủ 1/4 là gì?
Hở van động mạch chủ là tình trạng van động mạch chủ (van tim nằm giữa thất trái và động mạch chủ, có nhiệm vụ kiểm soát lượng máu đi nuôi cơ thể) không thể đóng chặt ngay sau khi máu được bơm ra khỏi tim, khiến cho một lượng máu chảy ngược về tim và có thể gây ứ đọng.
Tương tự như hở van tim 2 lá, 3 lá hay hở van động mạch phổi, hở van động mạch chủ cũng được chia làm 4 mức độ là hở van 1/4, 2/4, 3/4 và 4/4. Trong đó, 1/4 là mức độ hở van động mạch chủ nhẹ nhất.
Triệu chứng hở van động mạch chủ
Thông thường, hở van động mạch tiến triển chậm, người bệnh có thể không có triệu chứng nào trong nhiều năm. Khi các triệu chứng xuất hiện nghĩa là bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng.
BS.CKII Nguyễn Tô Hòa, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khuyến cáo người bệnh nên đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng sau:
- Mệt mỏi và suy nhược, đặc biệt khi tăng dần mức độ hoạt động.
- Khó thở khi tập thể dục, khi gắng sức hoặc khi nằm.
- Sưng ở mắt cá chân và cả bàn chân.
- Đau ngực (đau thắt ngực), khó chịu hoặc căng tức ở ngực, thường tăng lên khi vận động.
- Chóng mặt hoặc ngất xỉu.
- Mạch không đều (loạn nhịp tim), cảm giác tim đập nhanh, đánh trống ngực.
Khi nào hở van động mạch chủ 1/4 nguy hiểm?
Để đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh hở van động mạch chủ, các bác sĩ sẽ căn cứ vào chỉ số hiệu suất tống máu của tâm thất trái (EF) và kích thước tâm thất trái (LVEDd):
- Trường hợp hở van động mạch chủ 1/4 không nguy hiểm: Hở van động mạch chủ đơn thuần, hiệu suất tống máu bình thường (trên 50%), tâm thất trái không dãn hoặc dãn rất ít, người bệnh chưa có triệu chứng.
- Trường hợp hở van động mạch chủ 1/4 nguy hiểm: Chỉ số EF dưới 50%, buồng tim giãn nhiều, người bệnh có các triệu chứng mệt mỏi, khó thở khi gắng sức, khó thở khi nằm, cảm giác đau thắt ngực, đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim… Hoặc trong trường hợp người bệnh bị cả hở và hẹp van động mạch chủ thì dù mức độ hở chỉ là 1/4 cũng có thể tiến triển rất nhanh và gây biến chứng suy tim.
Ngoài ra, hở van động mạch chủ 1/4 cũng sẽ nguy hiểm nếu là hở van tim thứ phát do các nguyên nhân:
- Hội chứng Marfan
- Bóc tách động mạch chủ
- Giãn gốc động mạch chủ (do tăng huyết áp)
- Khuyết tật van động mạch chủ bẩm sinh (chỉ có 2 lá thay vì 3 lá như bình thường)
Hở van động mạch chủ 1/4 là mức độ nhẹ và không cần phẫu thuật đối với các trường hợp chỉ hở đơn thuần. Nếu người bệnh có triệu chứng khó thở, đau ngực hay rối loạn chức năng tim thì bác sĩ có thể tìm nguyên nhân gây hở van như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh cơ tim để điều trị tốt các bệnh cơ hội.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện để phẫu thuật hoặc tình trạng bệnh chưa đến mức phải phẫu thuật. Khi đó, việc thực hiện các cách giảm nhẹ triệu chứng có ý nghĩa rất quan trọng để ngăn ngừa các rủi ro biến chứng.
Làm thế nào phát hiện được bệnh?
- Thăm khám lâm sàng đã có thể hướng đến chẩn đoán bệnh với các triệu chứng: Mạch nảy mạnh, huyết áp tâm thu cao và tâm trương thấp nghe tim có tiếng thổi tâm trương đặc trưng.
- Điện tâm đồ: Biểu hiện tăng gánh thể tích thất trái, ngoại tâm thu thường có.
- Siêu âm tim
- Đánh giá kích thước và chức năng thất trái (quan trọng phân số tống máu).
- Phát hiện các bệnh lý của động mạch chủ kèm theo, nhất là các trường hợp hở van động mạch chủ thứ phát do giãn gốc động mạch chủ
- Hình thái của van động mạch chủ, qua đó đánh giá nguyên nhân gây hở van động mạch chủ như van động mạch chủ chỉ có hai lá van, van dầy của thấp tim, sa lá van…
- Mức độ của hở van động mạch chủ
- Do tiến bộ của siêu âm tim nên thông tim và chụp buồng tim không còn được chỉ định để chẩn đoán hở van động mạch chủ. Tuy nhiên chụp động mạch vành bằng đường ống thông có thể nên làm trong những trường hợp bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao về bệnh mạch vành.
Hở van động mạch chủ có chữa khỏi được không?
Hở van động mạch chủ 1/4 không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát để bệnh không tiến triển nặng hơn. Hở van động mạch chủ ở mức độ này, bạn chỉ cần thay đổi lối sống kết hợp với thuốc điều trị triệu chứng và theo dõi thường xuyên, chưa cần dùng đến các biện pháp phẫu thuật can thiệp.
Qua bài viết tìm hiểu về Hở Van Động Mạch Chủ 1 4 mà Icare-Plus chia sẻ, có thể thấy hở van động mạch chủ 1/4 tưởng “nhẹ” hóa ra không nhẹ khi bạn chủ quan không điều trị ngay từ ban đầu. Nếu biết cách kết hợp sử dụng thuốc, điều chỉnh lối sống và bổ sung thêm thảo dược thì bạn mới có thể ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng hơn. Trị bệnh càng sớm, bạn càng giảm nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm!
